Pagina 14 - De Wittenbergse nachtegaal

18 –
alle liederen ongewijzigd overgenomen, terwijl slechts zelden
de voorkeur uitging naar een oorspronkelijke formulering
of muzieknotatie van Luther uit het bronnenmateriaal van
het eerste boek. Hieruit moge duidelijk zijn dat ik niet heb
gestreefd naar een tekstkritische editie,maar in de eerste plaats
naar verstaanbaarheid en toegankelijkheid.
Naast elk lied is een eigentijdse vertaling afgedrukt. Omdat in
sommige gevallen slechts één voorbeeld voorhanden was, viel
de keus niet moeilijk uit. Waar de mogelijkheid tot een keuze
wel aanwezig was, gaf, naast de stilistische kwaliteit van de
vertaling, de mate waarin Luthers eigen, authentieke, geluid
erin te horen is, de doorslag.
Een belangrijkmotief omdit boek te schrijven, is de wens een
bijdrage te leveren aan de 500-jarige herdenking van de Refor-
matie. In 2017 zullen Luther en diens geschriften ongetwijfeld
van veel kanten worden belicht. Het zou jammer zijn wan-
neer zijn liederen hierbij zouden ontbreken, want zij werpen
overeenkomstig de aard van poëzie juist een bijzonder licht
op zijn persoonlijke en in veel opzichten unieke wereld. Het
woordje ‘wereld’ vereist wel een nadere toelichting. Men kan
zich afvragen: Is dit niet teveel gezegd voor een aantal van 36
liederen, dat toch gemakkelijk is te overzien?
Luthers liederen als afspiegeling van zijn persoon en werk
Op deze vraag zijn reeds verschillende antwoorden gegeven.
Zo is er over Luthers berijming van het ‘Onze Vader’ gezegd
dat deze zo rijk van inhoud is, dat men alleen daarover reeds
een leven lang kan mediteren.3
Een ander antwoord geeft WillemMudde in een van zijn arti-
kelen, als hij aansluit bij de woorden die PhilippusMelanchton
(1497-1560) tijdens Luthers begrafenis op 22 februari 1546 in
de slotkerk van Wittenberg sprak. Daar noemde hij de refor-
mator ‘een man naar Gods hart’. Mudde voegt eraan toe dat
Luthers werk een zee, zelfs een oceaan is, die men nooit in
eigen kracht kan oversteken.4
Natuurlijk heeft Mudde daarbij al Luthers werken op het oog.
Maar deze uitspraak geldt evenzeer voor diens liederen, want
alle facetten van zijn geestelijk leven en de zaken die hem
bezighielden, heeft hij erin verwoord. Ze zijn een afspiegeling
van zijn persoon en werk.
Enkele voorbeelden kunnen dit verduidelijken. Aus tiefer Not
ter inleiding: de wereld van luthers liederen